Opschudding in de gezondheidszorg!

Merkt u het ook? Het trilt en het beweegt in de gezondheidszorg en daaromheen. De opschudding is in volle gang. Ziet u ook alles veranderen? Wij zijn op zoek. U ook? Het is tijd om buiten de kaders te denken. Denkt u mee? Is preventie dan de oplossing? Of vraagt duurzame gezondheidszorg toch om iets anders?
We zijn allemaal op zoek naar orde in de chaos, naar duidelijkheid, naar een nieuwe werkelijkheid. Dat geldt niet alleen voor professionals, beleidsmakers, managers en bestuurders binnen de gezondheidszorg. Dat geldt eigenlijk voor iedereen, dus ook de burger en zijn naasten. De uitdaging en tevens kans, ligt in het vinden van een gemene deler, het scheppen van orde en duidelijkheid. En tegelijkertijd in het ontdekken van nieuwe manieren om dat te doen. Het vergt lef en moed om buiten die kaders, die oude structuren en systemen, te gaan kijken. Juist nu wanneer het gevoel leeft dat er zo snel mogelijk orde moet komen.
Mensen zijn gewoontedieren dus de kans is groot dat we blijven doen wat we deden en het daardoor blijft zoals het is, te weten: gefragmenteerde ziektezorg gestuurd door wetten, financieringsstructuren, regels en protocollen.

Gezondheidszorg als levenskunst

Preventie is een draai in de goede richting van wat er zou moeten gebeuren binnen de gezondheidszorg en in onze samenleving. Maar preventie centraal stellen leidt niet automatisch tot meer gezondheid. Preventie is een type maatregel die de focus legt bij het voorkomen van ziekten. Echte duurzame gezondheidszorg begint bij gezondheid en de waarde die we onze eigen gezondheid toekennen. Het zuinig omgaan met ‘lichaam en geest’. De eigen regie kunnen voeren, inzicht in de eigen mogelijkheden, kennis, (gezondheids)vaardigheden en het feit dat er naast ziekte ook gezondheid kan bestaan, zijn daarbij belangrijke aspecten.
Waarom je gezond zou willen zijn en hoe je gezond kan blijven, zijn vragen die idealiter al op de basisschool beantwoord zouden moeten worden. Naast veters strikken, zwemmen en fietsen is ook de zorg voor je eigen gezondheid een levenskunst die al vroeg moet worden aangeleerd. Echte gezondheidszorg begint namelijk bij onszelf! Duurzaamheid heeft te maken met maatschappelijk verantwoord leven en toekomstgericht denken. Gezondheid en gezondheidsbevordering maken daar een belangrijk onderdeel van uit. Voor professionals houdt dit in dat zij naast de behandeling van ziekte ook aandacht hebben voor maatregelen die gericht zijn op het bevorderen van gezondheid, daarbij uitgaande van de mogelijkheden en de veerkracht van mensen. Dit kan betekenen dat het medisch handelen niet altijd prioriteit krijgt maar wel het bevorderen van andere dimensies van gezondheid.

Positieve gezondheid

Positieve gezondheid als uitgangspunt nemen voor het denken en doen is een belangrijke gemene deler en een middel voor een gezonde samenleving waarin iedereen kan meedoen. Tegelijkertijd is die samenleving zelf ook een belangrijk middel om positieve gezondheid te bereiken. Niet alleen burgers, ook politici zouden meer over gezondheid moeten praten en minder over ‘de gezondheidszorg’.
Duurzame gezondheid(szorg) vraagt zowel individuele als collectieve inspanningen. Daarom pleit ik voor het centraal stellen van gezondheid zowel binnen de gezondheidszorg als daarbuiten. Gefragmenteerde ziektezorg gestuurd door de systemen moet plaats gaan maken voor gezondheidszorg die bestaat uit burgers die hun eigen regie kunnen voeren en zo nodig worden ondersteund door professionals, het zorgstelsel en de samenleving. Duurzame gezondheidszorg bereiken we alleen door een opschudding die verder gaat dan aandacht voor preventie. Laten we beginnen bij het begin: heeft u het lef om gezond centraal te stellen?
Nieuwsgierig geworden naar die opschudding in de gezondheidszorg? Bestel het boek ‘Gezond centraal Opschudding in de gezondheidszorg’!

(Eerder gepubliceerd als column in Prepost Preventie in beweging.)